Bol u ramenu – Periartritis humeroskapularis
Bol koji se javlja u predelu ramenog zgloba je čest razlog zbog koga pacijenti dolaze na fizikalnu terapiju.
Sam uzrok bola u ramenu može biti različite prirode, te je stoga važna dobra dijagnostika kako bi terapija koja se primenjuje na pacijentu bila ciljano usmerena i na kraju uspešna. Periartritis humeroscapularis (PAHS) je jedan od najčešćih uzroka bola kod pojedinaca, a zahvata veliki deo populacije posle 35. godine života.
Periartritis humeroskapularis – PAHS
Periartritis humeroskapularis ili bolno rame predstavlja zapaljenje vanzglobnog tkiva ramenog zgloba. Zbog složene anatomije ramena i velikog broja elemenata koji mogu biti zahvaćeni PAHS-om, dijagnostika ovog sindroma nije jednostavna. Upalni proces može zahvatiti više od deset specifičnih mesta kao što su pripoji tetiva (entenzitis), ovojnice tetiva (tendosinovitis), burze (subakromijalni, subdeltoidni, subskapularni burzitisi). Česti uzroci ovog vanzglobnog reumatizma ramenog zgloba su upravo promene na tetivi m.supraspinatusa nastale njegovom dugotrajnom iritacijom kroz pokret bočnog dizanja ruke iznad 90°, ili kao sekundarna posledica prednje nestabilnosti ramenog zgloba, ili nekog drugog oblika traume. Karakteriše ga jedan ili više udruženih simptoma: tendinitis m. supraspinatusa, subdeltoidni bursitis i adhezivni burzitis koji zahvata zglobnu čauru. Znajući da je tetiva mišića supraspinatusa u kontaktu sa subdeltoidnom burzom i zglobnom čaurom, ne čudi njihova međusobna interakcija kod patoloških promena.
Simptomi periartritisa ramena
U početku dolazi do upale tetive m. supraspinatusa. Ovaj simptom karakteriše lokalno povišena temperatura, bol u nadlaktici, ramenu i prema vratu. U ovoj fazi se može uočiti i asimetrija u držanju gornjeg dela tela. Pri podizanju ili rotaciji ruke ka spolja bol se pojačava. Potom dolazi i do subdeltoidnog burzitisa koji uzrokuje izrazito jak bol zbog čega pacijent drži bolesnu ruku prislonjenu uz telo spriječavajući pokrete. Ponekad dolazi i do stvaranja kalcifikata u tetivima ili burzi, kao i do povišene telesne temperature. Ukoliko se bolest adekvatno ne leči, nakon kratkog vremena dolazi do adhezivnog burzitisa, poznatijeg kao „smrznuto rame”, koji zahvata sve tri navedene strukture međusobno, spajajući ih fibroznim tkivom. U ovoj fazi bol se javlja i u stanju mirovanja, širi se u nadlakticu i prema lopatici, pokreti ramena su izrazito bolni i smanjeni, a mišići hipotrofirani i oslabljeni što dovodi i do radne nesposobnosti.
Uspeh terapije i rehabilitacije zavisi od faze u kojoj se pacijent javio lekaru. Lečenje može biti neoperativno (fizikalna terapija i vežbe) i operativno.
Terapija periartritisa ramena
U okviru ordinacije za fiziklanu medicinu i rehabilitaciju Master Physical, lečenje se, primereno stanju u kom se pacijent nalazi, sastoji u aplikaciji nesteroidnih lekova protiv upale, kao i kombinaciji fizikalnih procedura i terapija vežbama (kineziterapija), kao i primeni Shockwave aparata. Od fizikalnih procedura se primenjuje terapija ledom i strujom, a kineziterapija je usmerena ka mobilizaciji i istezanju skraćenih mekih struktura, povećanju opsega pokreta i jačanju mišića ruku i ramena, vežbama kojima se pospešuje cirkulacija,vežbama koordinacije i propriocepcije. Kinezitejping, kroz pravilnu upotrebu ljepljivih traka, takođe pomaže smanjenju simptoma i lječenju periartritisa. Ukoliko su posledice ove bolesti uzrokovale neke posturalne promene u okolnim strukturama, terapiju treba usmeriti i na njih. Iskustva smo da primena Shockwave aparata u procesu rehabilitacije periartritisa ramena daje izvandredne rezultate, smanjuje bol i znatno skraćuje rehabilitacioni proces pacijanata, te se oni mnogo brže vraćajusvojim svakodnevnim aktivnostima i normalnom funkcionisanju. Kod bolnog ramena vlada pogrešno ubeđenje o tome kako će bol sama od sebe nestati. Čekanje na samoizlečenje sa sobom povlači još dužu, a zbog skraćenja mekih struktura i bolniju terapiju. Rana dijagnostika i fizioterapijska intervencija su najbitniji faktori u ishodu sindroma bolnog ramena.